Danina

Danina, świadczenie w naturze albo (obecnie przeważnie) w pieniądzu określonej osoby fizycznej lub prawnej na rzecz drugiej (obecnie z reguły osoby prawnej) z tytułu pewnego, ogólnego nakazu, przymusu zawartego w jakiejś normie moralnej, obyczajowej lub prawnej. Historia gospodarcza podaje wiele przykładów różnych postaci d. publicznych pobieranych początkowo na rzecz panującego, później państwa lub innych podmiotów władzy (publicznych). W ustroju socjalistycznym d. pieniężne z reguły pobierane są przez państwo i powiększają jego dochody. D. pieniężna jest więc pojęciem nadrzędnym, ogólnym, obejmującym przymusowe świadczenia pieniężne pobierane w określonych terminach od podmiotów gospodarujących w celu pokrycia wydatków państwa w razie zaistnienia stanu faktycznego określonego aktem ustawodawczym (ustawą lub dekretem z mocą ustawy). D. pieniężne dzielą się na zwrotne, np. pożyczka przymusowa, i bezzwrotne, do których należą m. in. podatek jako d. pieniężna nieodpłatna i opłata jako d. pieniężna odpłatna. W stosunkach międzynarodowych d. pieniężne występują w różnych postaciach, np. kontrybucja czy składka na rzecz organizacji międzynarodowych jako rodzaj opłaty za usługi świadczone określonemu państwu przez organizację międzynarodową.