Zmienna

Zmienna, wielkość przybierająca różne wartości. Z. losowa — wielkość, która przybiera w zależności od przypadku te czy inne wartości z określonymi prawdopodobieństwami. Np. liczba oczek wyrzuconych kostką sześcienną jest z. losową przybierającą wartości 1, 2, 3, 4, 5, 6 z prawdopodobieństwem 1/6. Z. skokowa (nieciągła) — może przybierać tylko skończoną (lub przeliczalną) liczbę różnych wartości. Z. ciągła może przybierać wszystkie wartości zawarte w pewnym przedziale. Z. skokową jest np. liczba osób w rodzinie lub liczba niedobrych sztuk w próbce towaru (z. może tutaj przybierać tylko wartości całkowite), z. ciągłą zaś — wzrost ludzi. Z. losowa jest dana, jeżeli znany jest jej rozkład (prawo rozkładu), tzn. prawdopodobieństwo, że z. przybierze dane wartości (jeżeli z. jest nieciągła) lub prawdopodobieństwo, że z. przybierze Jakąkolwiek wartość z danego przedziału (jeżeli z. jest ciągła). Rozkład prawdopodobieństwa może zależeć od jednej z. (np. rozkład liczby mężczyzn w wieku poborowym w zależności od wzrostu) lub od kilku z. (np. rozkład liczby poborowych w zależności od wagi i wzrostu), Mając rozkład z. losowej można wyznaczyć wielkości charakteryzujące różne właściwości tego rozkładu, np. średnią arytmetyczną, medianą, wariancją, asymetrią, kowariancją.