Szarwark

Szarwark, obowiązujące ludność wiejską przymusowe świadczenia w formie pracy niekwalifikowanej i za pomocą sprzętu przewozowego należącego do ludności, mające na celu wykonanie zadań publicznych takich, jak budowa dróg, urządzeń użyteczności publicznej itp.; zrodził się w epoce feudalizmu, jako obowiązek nakładany przez feudałów na chłopów pańszczyźnianych; w epoce kapitalizmu obserwuje się dążenie do zastąpienia sz. świadczeniami pieniężnymi. W niewielkich rozmiarach sz. utrzymał się w Polsce do 1958, kiedy to został w zasadzie zastąpiony świadczeniami pieniężnymi na rzecz tzw. funduszu gromadzkiego. Obecnie niektóre zadania inwestycyjne w zakresie obiektów służących do użytku publicznego są wykonywane przez okolicznych mieszkańców za pomocą własnych środków pracy. Są to tzw. czyny społeczne, które różnią się od sz. tym, że są to świadczenia dobrowolne podejmowane z inicjatywy zainteresowanych.