Ekonomia polityczna wulgarna
Ekonomia polityczna wulgarna, użyte przez Marksa określenie burżuazyjnej ekonomii politycznej reprezentowanej w pierwszej połowie XIX w. we Francji przez J. B. Saya i F. Bastiata, w Anglii przez T. R. Malthusa, J. S. Milla, J. R. MacCullocha, N. Seniora i in. Ekonomiści wulgarni głosili formalnie idee A. Smitha, U. Ricarda, lecz przez próby „uporządkowania” lub „rozwijania” ekonomii klasycznej upraszczali i wypaczali (wulgaryzowali) ich zasadniczą treść. Wulgaryzacja myśli klasycznej polegała na badaniu zjawisk gospodarczych w oderwaniu od analizy społecznych stosunków produkcji i rozpatrywaniu procesów gospodarczych jako wymiany usług. W rezultacie, prawa rządzące życiem gospodarczym traktowano jako prawa wieczne, niezależne od stosunków produkcji; główny akcent kładziono na analizę zjawisk rynkowych, które usiłowano tłumaczyć działaniem prawa podaży i popytu. W.e.p. broniła otwarcie interesów kapitału, traktując go jako czynnik wartościo-twórczy, a zysk jako wynagrodzenie za kapitał. Wszelkie klęski społeczne, jakie niósł ze sobą kapitalizm, w.e.p. traktowała jako zjawiska niezależne od ustroju społecznego, co miało uzasadniać tezę o bezcelowości i szkodliwości walki proletariatu przeciwko kapitałowi. Opierając się na charakterystyce w.e.p. podanej przez Marksa można prześledzić jej ewolucją w okresie późniejszym i mianem tym określić kierunki burżuazyjnej ekonomii politycznej, które w swej analizie abstrahują od badania społecznych stosunków produkcji.
Najnowsze komentarze