Socjalizm gildyjny

Socjalizm gildyjny, kierunek społeczno-polityczny w angielskim ruchu związkowym (trade-union); zrodził się w przeddzień I wojny światowej; jego zwolennicy negowali klasowy charakter państwa kapitalistycznego oraz walkę klasową; chcieli zbudować socjalizm, wprowadzając utopijne i drobnomieszczańskie reformy społeczne; głosili konieczność przekształcenia istniejących trade-unio- nów w gildie, rozumiejąc pod tym pojęciem związki produkcyjne; zarząd przemysłem znajdowałby się w rękach narodowej federacji gildii. S.g. występował jednak zdecydowanie przeciwko wszelkim formom walki nawet o zrealizowanie tych utopijnych zamierzeń. S.g. miał być rezultatem „pokojowego wrastania” związków produkcyjnych w społeczeństwo kapitalistyczne. Kierunek ten powstał w wyniku złożonych warunków historycznych, które ukształtowały się w międzynarodowym ruchu robotniczym w przeddzień I wojny światowej. W ich obliczu zapoczątkowany został proces przyswajania przez angielską klasę robotniczą utopijnych i oportunistycznych teorii bliskich francuskiemu syndykalizmowi. W sumie s.g. był kierunkiem rozbrajającym proletariat wobec burżuazji, stwarzającym iluzję niemalże bezkonfliktowego dojścia do bliżej nie sprecyzowanego socjalizmu. W okresie międzywojennym s.g. zyskał sobie prawo obywatelstwa w ideologii wielu ugrupowań robotniczych. Nawiązywali do niego również faszyści ze swoją koncepcją państwa korporacyjnego.