Efekt Pigou

Efekt Pigou, koncepcja dowodząca, że zmiany poziomu cen wywierają stabilizujący wpływ na przebieg procesów gospodarczych. Wzrost cen, zgodnie z tą koncepcją, oznacza zmniejszenie realnej wartości sald gotówkowych społeczeństwa. Zjawisko to prowadzi do zwiększenia preferencji płynności; Jednostki będą dążyć do przywrócenia dawnego poziomu realnych sald, co oznacza powstanie tendencji do zmniejszenia szybkości obiegu pieniądza i zmniejszenia strumienia wydatków. W efekcie wzrost wydatków społeczeństwa nie będzie proporcjonalny do wzrostu cen i dochodów, procesy inflacyjne będą w ten sposób hamowane i system będzie zmierzać do osiągnięcia stanu równowagi na nowym poziomie. Zdaniem Don Patinkina, e.P. działa także w przypadku spadku cen i przeciwdziała pogłębianiu się stanu recesji ekonomicznej. W czasie depresji ceny spadają, co oznacza zwiększenie realnej wartości sald gotówkowych i zmniejszenie preferencji płynności. W efekcie Jednostki gospodarcze zwiększają wydatki, obieg pieniężny się rozszerza i wzrasta poziom aktywności ekonomicznej. Koncepcja e.P., mimo że wykorzystuje pojęcia i terminologię keynesowską, wyrasta z nurtu rozumowania neoklasycznego, szukającego mechanizmów samoczynnie stabilizujących przebieg procesów ekonomicznych w gospodarce kapitalistycznej. Poziom cen wg tej koncepcji działa jako czynnik stabilizujący wydatki, produkcję i zatrudnienie, a zatem mamy tu do czynienia z zależnościami typowo anty-keynesowskimi. Zwolennicy keynesizmu uważają, że e.P. nie ma większego wpływu na przebieg rzeczywistych procesów ekonomicznych. Zmiany preferencji płynności są bowiem neutralizowane zarówno podażą funduszy oferowanych przez banki, jak i przez zmiany wielkości wydatków społeczeństwa, związane ze zmianami cen. W efekcie procesy inflacyjne lub deflacyjne mają tendencję do pogłębiania się, a nie do samoczynnego zanikania. Podkreśla się, że e.P. mógłby mieć poważniejsze znaczenie tylko w warunkach kryzysu płynności, kiedy banki osiągnęłyby granice swojej zdolności kredytowej, ale i wówczas Jego działanie stabilizujące byłoby dość wątpliwe.