Koordynacja branżowa
Koordynacja branżowa, powiązanie i zharmonizowanie działalności wszystkich jednostek produkcyjnych, wytwarzających określony wyrób lub grupę wyrobów niezależnie ód przynależności organizacyjnej tych jednostek. K.b. prowadzona jest na podstawie porozumień zawieranych przez jednostki należące do różnych zjednoczeń przemysłu kluczowego oraz do Jednostek organizacyjnych przemysłu terenowego. Udział w porozumieniu branżowym jest dobrowolny, przy czym przedsiębiorstwo wielobranżowe może być uczestnikiem jednego lub kilku porozumień. W porozumieniu funkcje koordynacji ogólnobranżowej sprawuje odpowiednie zjednoczenie przemysłu kluczowego (lub zjednoczenie budownictwa), będące głównym krajowym producentem wyrobów branży. Zwane jest ono zjednoczeniem wiodącym i ponosi odpowiedzialność za zorganizowanie wykonania postanowień porozumienia. W przypadku dużego zróżnicowania asortymentu branży powoływane są zrzeszenia asortymentowe, grupujące zainteresowanych uczestników porozumienia branżowego. Organy porozumień branżowych, a przede wszystkim zjednoczenia wiodące są zobowiązane do dbania o prawidłowy rozwój całej branży oraz o należyte zaspokajanie potrzeb odbiorców pod względem ilości, jakości i asortymentu wyrobów. Jednostka wiodąca powinna być ośrodkiem, wokół którego skupiają się wszyscy uczestnicy porozumienia. Zjednoczenie wiodące ma m. in. następujące zadania: 1. stawianie wniosków dotyczących organizacyjnej strony porozumienia branżowego; 2. planowanie rozwoju branży (analiza wykorzystania zdolności produkcyjnej, koordynacja działalności inwestycyjnej itd.), w tym m. in. praca nad programami rekonstrukcji branży; 3. organizowanie specjalizacji i kooperacji w celu najpełniejszego, przy możliwie najniższych nakładach, zaspokojenia potrzeb gospodarki w zakresie produkcji wytworzonej w danej branży i w związku z tym przemieszczenie (alokacja) planowych limitów i środków działania między jednostkami produkcyjnymi w celu optymalnej realizacji programów produkcji, a zwłaszcza zadań eksportowych; 4. służenie pomocą techniczną i organizacyjną w pracach nad polepszaniem konstrukcji 1 receptury wyrobów, technologii wytwarzania, w prowadzeniu prac naukowo-badawczych, we wprowadzaniu postępu technicznego i uruchamianiu nowej produkcji itd.; 5. ustalanie postępowych, obowiązujących w branży, norm i normatywów konstrukcyjnych, technologicznych, receptur i warunków technicznych produkcji oraz norm pracy. Przy k.b. trudnym problemem jest ustalenie warunków współpracy i współzależności między zjednoczeniem wiodącym a jego partnerami. Pozornie najprostsze rozwiązanie polegałoby na przyznaniu zjednoczeniu wiodącemu częściowego zwierzchnictwa nad jednostkami współdziałającymi. Przyjęcie takiego rozwiązania pociągałoby za sobą wielotorowość podporządkowania poszczególnych przedsiębiorstw, co byłoby szczególnie uciążliwe w warunkach większej samodzielności zjednoczeń przemysłowych i tworzonych wewnątrz nich kombinatów. W związku z tym przyjęto zasadę, że jednostka wiodąca nie ma żadnych uprawnień administracyjnych w stosunku do uczestników porozumień branżowych. Decyzje i zalecenia zjednoczenia wiodącego stanowią jednak dla uczestników porozumień oraz ich jednostek nadrzędnych miarodajne stanowisko i wytyczną postępowania, którą powinni oni realizować. W przypadku poważnych rozbieżności między zaleceniami zjednoczenia wiodącego a zarządzeniami jednostki nadrzędnej uczestnika porozumienia właściwe rozstrzygnięcia dokonywane są na szczeblu nadrzędnym dla obu stron.
