Krańcowa efektywność kapitału
Krańcowa efektywność kapitału, jedno z pojęć wprowadzonych przez J. M. Keynesa, które należy już raczej do historii. Wg Keynesa przedsiębiorca kapitalistyczny inwestując w konkretne trwałe urządzenie wytwórcze (kompletny obiekt lub jego część) opiera się na przewidywaniu wszystkich przyszłych przychodów netto, jakie to urządzenie mu przyniesie w ciągu całego okresu eksploatacji. Przez k.e.k. Keynes rozumie stosunek przewidywanych przychodów netto z dodatkowej jednostki danego konkretnego urządzenia wytwórczego do aktualnej ceny zakupu tego urządzenia (w nowym stanie). Precyzując, przez k.e.k. rozumie on stopę dyskontową, przy zastosowaniu której aktualna wartość wszystkich przyszłych przychodów netto z danego urządzenia zrówna się z jego aktualną ceną. Dla każdego z typów urządzeń wytwórczych można zbudować skalę wskazującą, jakie w danym okresie powinny być rozmiary inwestycji, aby krańcowa efektywność danego typu urządzeń osiągnęła ściśle określony poziom. Agregując poszczególne skale dla wszystkich typów urządzeń wytwórczych, otrzymamy skalę k.e.k. w ogóle, którą Keynes określa także jako skalę popytu na inwestycje. Ogólna wielkość inwestycji zostanie wyznaczona przez punkt, w którym k.e.k. zrówna się z aktualną stopą procentową. Stąd obniżka stopy procentowej prowadzi do zwiększenia inwestycji. Keynes w swojej koncepcji nawiązuje do poglądów A. Marshalla. W rzeczywistości, we współczesnej monopolistycznej gospodarce kapitalistycznej, poziom stopy procentowej nie odgrywa w kalkulacjach monopolistycznych przedsiębiorców takiej roli, jaką jej przypisuje Keynes. Przewidywania przyszłych przychodów, zwłaszcza w okresie szybkiego wzrostu tempa postępu technicznego, związane są z tak dużą niepewnością, że zmiany stopy procentowej przestają mieć istotne znaczenie.
