Kapitalizmu ludowego teoria
Kapitalizmu ludowego teoria, burżuazyjna teoria podjęta i rozpowszechniana przez zachodnioeuropejskie partie socjaldemokratyczne; głosi, że kapitalizm współczesny uległ tak daleko idącej transformacji, że utracił już wszystkie swoje dawne cechy, stając się ustrojem przynoszącym wszystkim obywatelom równe szanse i równe korzyści. Wzrost roli państwa i rozszerzenie zakresu jego działania we współczesnym kapitalizmie zostały wykorzystane do sformułowania teorii o ponadklasowej roli państwa jako bezstronnego opiekuna wszystkich obywateli i arbitra w sporach. Wzrost liczby akcjonariuszy w przedsiębiorstwach kapitalistycznych i emisja drobnych akcji przez monopole zostały wykorzystane do sformułowania teorii głoszącej, że nastąpiła demokratyzacja kapitału i takie upowszechnienie prywatnej własności, że faktycznie jakoby znikły podstawy istnienia klas i konfliktów klasowych, ustępując miejsca tylko grupom zawodowym. Wzrost roli i znaczenia techniczno-ekonomicznych grup zarządzających we współczesnym, zwłaszcza wielkim, przemyśle został wykorzystany do sformułowania teorii o rewolucji w zarządzaniu, w rezultacie której znika jakoby prywatny kapitalista, a warstwą panującą w społeczeństwie jest profesjonalna grupa menedżerów. Wreszcie pewne przegrupowania w podziale dochodów w najbardziej rozwiniętych krajach kapitalistycznych posłużyły do sformułowania teorii tzw. rewolucji w dochodach — tendencji do szybkiego wyrównywania się dochodów indywidualnych. Wszystko to ma świadczyć, że stary kapitalizm uległ tak daleko idącej transformacji, że przestał być „sobą” i stał się „kapitalizmem ludowym”. W rzeczywistości koncentracja i centralizacja kapitału nic nie straciły na sile; w głównych krajach kapitalistycznych ponad połowę wszystkich akcji przedsiębiorstw prywatnych skupia w swym ręku 1—2% ogółu akcjonariuszy. Wzrost liczebności profesjonalnej grupy zarządców w przemyśle nie zmienił faktu, że 200—500 wielkich korporacji (np. w USA) faktycznie panuje nad całą gospodarką narodową, zaś względny udział poszczególnych klas społecznych i grup zawodowych w dochodzie narodowym nie uległ w ostatnich 10-leciach istotnym zmianom na korzyść mas pracujących. T.k.l. jest jedną z najbardziej apologetycznych burżuazyjnych teorii społeczno-ekonomicznych, rozpowszechnionych zwłaszcza w USA i w NRF, ukrywających panowanie monopoli i rosnący zakres ich posiadania.
Najnowsze komentarze